Óvissustigi lýst yfir á norðurlandi vegna hættu á stórum jarðskjálfta

Almannavarnir hafa lýst yfir óvissustigi vegna jarðskjálftahrinunar á Tjörnesbrotabeltinu. Þessi jarðskjálftavirkni hefur verið í gangi síðan þann 20. Október, 2012. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu náði stærðinni Mb5.6. Fjöldi minni jarðskjálafta hefur einnig átt sér stað. Það er þó alveg ljóst að ómögurlegt er að segja til um það hvenar stór jarðskjálfti verður á Tjörnesbrotabeltinu. Það er þó meiri líkur en minni að stutt sé í stóran jarðskjálfta á Tjörnesbrotabeltinu miðað við núverandi jarðskjálftavirkni.

Tilkynning Almannavarna

Óvissustigi almannavarna lýst yfir vegna jarðskjálftahrinu úti fyrir Norðurlandi

Gangur jarðskjálftahrinunar á Tjörnesbrotabeltinu

Það hefur eitthvað dregið úr jarðskjálftahrinunni á Tjörnesbrotabeltinu síðasta sólarhring. Samkvæmt teljara sem ég er með. Þá hefur dregið úr fjölda jarðskjálfta um rúmlega helming þessa stundina. Ef að stór jarðskjálfti verður. Þá mun hinsvegar jarðskjálftum fjölga aftur í kjölfarið. Stærstu jarðskjálftar síðustu nótt voru með stærðina 4,1 og síðan komu nokkir jarðskjálftar fram með stærðina 3,0 til 3,9. Fjöldi minni jarðskjálfta er einnig mjög mikill, en flestir af þeim finnast ekki nema þegar þeir verða mjög nærri Siglufirði.


Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu í morgun. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Fjöldi jarðskjálfta sést mjög vel á þessari mynd hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ennþá mikil hætta á því að jarðskjálftahrinan taki sig upp aftur. Jafnvel þó svo að núna sé að draga úr jarðskjálftavirkninni þessa stundina. Það sýndi sig í nótt að eftir jarðskjálftann upp á ML4,1 þá jókst jarðskjálftavirknin tímabundið í nokkrar klukkustundir, áður en það dró svo úr jarðskjálftavirkninni aftur. Það má búast við því að þessi jarðskjálftavirkni haldi áfram næstu klukkustundinar til næstu daga.

Uppfærðar upplýsingar um jarðskjálftahrinuna á Tjörnesbrotabeltinu

Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu er ennþá í fullum gangi. Eitthvað hefur dregið úr jarðskjálftum síðustu klukkutíma. Þó eru ennþá að koma fram jarðskjálftar sem ná stærðinni 3.0, en enginn mikið stærri en það ennþá. Þó svo að það sé að draga núna úr jarðskjálftahrinunni. Þá þýðir það ekki að þessi jarðskjálftahrina sé búinn. Enda verður svona jarðskjálftavirkni á svona svæðum í stökkum. Það þýðir að ekkert gerist jafnvel í marga áratugi. Síðan á sér stað tímabil mikillar jarðskjálftavirkni og umbrota. Mér þykir líklegast að það sé raunin núna, enda talsvert síðan þarna átti sér umtalsverð jarðskjálftavirkni eins og núna á sér fyrir utan Siglufjörð.

Það er einnig vonlaust að segja til um það hvar og hvenar næsta jarðskjálftahrina verður á þessu svæði. Það eina sem hægt er að gera er að fylgjast með og vona það besta.


Jarðskjálftinn sem var Mw5.6 að stærð. Hægt er að nota þessa mynd ef höfundar er getið.

Það sem bjargar siglfirðingum frá skemmdum er sú staðreynd að þessi jarðskjálftahrina á sér stað rúmlega 20 km frá bænum. Ef að jarðskjálftahrinan hefði átt sér stað nær Siglufirði. Þá hefðu skemmdir líklega verið meiri en raunin er núna í dag. Ég nefni þetta. Vegna þess að það er einnig hætta á því að jarðskjálftavirknin færist nær Siglufirði. Það eru hinsvegar einnig jafnar líkur á því að jarðskjálftahrinan taki sig upp fjær Siglufirði en núna í dag. Það verður hinsvegar bara að bíða og sjá hvað gerist næst í þessari jarðskjálftavirkni sem er á þessu svæði núna í dag.

Áframhaldandi jarðskjálftavirkni á Tjörnesbrotabeltinu

Jarðskjálftavirknin heldur áfram, og eitthvað í kringum 400 jarðskjálftar hafa mælst núna þegar þetta er skrifað. Hinsvegar úreldist þessi tala mjög hratt vegna stöðugrar jarðskjálftavirkni. Stærsti jarðskjálftinn hingað til náði stærðinni Mb5.2 samkvæmt USGS, EMSC og Veðurstofu Íslands. Fjölmargir minni jarðskjálftar hafa einnig komið í kjölfarið á þessum jarðskjálfta. Ásamt þeirri jarðskjálftavirkni sem átti sér stað í gær (20.10.2012) áður en virknin varð svona mikil.


Mynd af jarðskjálftavirkninni eins og hún er á jarðskjálftamælinum mínum á Hvammstanga. Leyfilegt er að nota þessa mynd ef höfundar er getið.

Ég reikna með áframhaldandi jarðskjálftavirkni á þessu svæði næstu klukkutímana til dagana. Enda hefur ekkert dregið úr jarðskjálftahrinunni að ráði þessa stundina. Jarðskjálftavirknin datt niður snemma í morgun, en virðist vera að aukast aftur þessa stundina. Fjöldi smáskjálfta hefur allavegana verið að aukast síðustu klukkutímana. Hægt er að fylgjast með jarðskjálftahrinunni á jarðskjálftamælavefsíðunni minni hérna (5. mín, seinkun á myndinni).

Það er ekki hægt að útiloka það að þarna komi jarðskjálftar sem ná stærðinni 5 eða stærri á næstu klukkutímum til dögum. Hversu miklar líkunar eru nákvæmlega er vonlaust að segja til um. Aftur á móti met ég það þannig að líkunar séu frekar meiri en minni núna þessa stundina.

Nýr mjög sterkur jarðskjálfti á Tjörnesbrotabeltinu

Rétt í þessu varð mjög sterkur jarðskjálfti á Tjörnesbrotabeltinu. Aftur á móti sýnist mér að þessi jarðskjálfti sé sá sterkasti hingað til. Mikil eftirskjálftavirkni fylgdi þessum jarðskjálfta eins og öðrum jarðskjálftum sem hafa verið svona stórir í Tjörnesbrotabeltinu.

Samkvæmt EMSC þá eru fyrstu tölur um þennan jarðskjálfta að stærðin sé Mb5.1. Reikna má með fleiri jarðskjálftum á næstu klukkutímum sem munu hugsanlega náð þessari stærð.

Bloggfærsla uppfærð klukkan 01:35 UTC þann 21.10.2012.

Engin eldfjöll á Tjörnesbrotabeltinu

Til Rúv og annara fjölmiðla á Íslandi. Á Tjörnesbrotabeltinu eru engin eldfjöll. Þannig að spurningar um gosóra, eins og ég heyrði áðan í fréttum klukkan 01:00 og þar á undan eru því hreinlega bara kjánalegar. Það er lágmark að þeir fréttamenn sem fjalla um svona jarðhræringar kynni sér að lágmarki hvort að einhver eldfjöll séu á umræddu landsvæði áður en þeir fara að spurja svona spurninga.

Samkvæmt USGS þá var stærsti jarðskjálftinn með stærðina M4.8. Ég veit ekki hvort að þetta eru yfirfarnar niðurstöður. Gögn USGS er hægt að nálgast hérna.

Það er ennþá mjög mikil jarðskjálftavirkni í gangi á Tjörnesbrotabeltinu núna þessa stundina. Það er ennþá mikil hætta á jarðskjálftum sem eru með stærðina yfir Mb5.0 á þessu svæði. Hætta á skemmdum er því talsverð. Sérstaklega á lausahlutum sem geta fallið úr hillum. Þetta á sérstaklega við á Siglufirði, sem er sá bær sem er næst upptökum þessar jarðskjálftahrinu.

Mjög stór jarðskjálfti á Tjörnesbrotabeltinu

Rétt í þessu var miðlungsskjálfti að ríða yfir Tjörnesbrotabeltið. Ég veit ekki hversu stór þessi jarðskjálfti er ennþá. Aftur á móti reikna ég með að stærð jarðskjálftans sé eitthvað yfir 5 á ricther kvarðann. Jarðskjálftinn er ennþá í gangi þegar þessi bloggfærsla er skrifuð. Ég mun uppfæra þessa bloggfærslu innan skamms með frekari upplýsingum um stærð og staðsetningu þessa jarðskjálfta þegar ég hef þær upplýsingar.

Uppfærsla 1: Samkvæmt USGS þá var stærsti jarðskjálftinn á Tjörnesbrotabeltinu með stærðina M4.8. Ég veit ekki hvort að þetta eru yfirfarnar niðurstöður eða ekki. Gögn USGS er hægt að skoða hérna.

Bloggfærsla uppfærð klukkan 01:04 UTC þann 21.10.2012.

Jarðskjálftahrinan í Eyjafjarðarálum (utan við Siglufjörð)

Jarðskjálftahrinan sem er núna í gangi fyrir utan Siglufjörð heldur áfram af fullum krafti, þó með hléum eins og vill stundum gerast í sovna jarðskjálftavirkni. Stærstu jarðskjálftanir sem hafa átt sér stað síðustu tvo daga hafa náð stærðinni ML4,3, ML4.0, ML4.1. Það er ekki hægt að útiloka stærri jarðskjálftar muni eiga sér stað á umræddu svæði á næstum dögum, vikum og jafnvel mánuðum. Þessi jarðskjálftahrina kemur fram í hrinum, en nýjasta hrinan hófst klukkan rúmlega 07:00 í morgun. Þá með nokkrum jarðskjálftum upp á 3,0 til 4,1 að stærð. Ásamt mun minni jarðskjálftum sem alltaf fylgja svona jarðskjálftahrinum. Þessi jarðskjálftahrina á upptök sín í brotabelti sem er á þessu svæði. Umrætt brotabelti hefur á sögulegum tíma framkallað mjög stóra jarðskjálfta, allt að 7 að stærð (samkvæmt eldgos.is). Umrætt svæði sem núna skelfur hefur ekki haft mikla jarðskjálftavirkni á undanförnum árum og jafnvel áratugum. Þannig að uppsöfnuð spenna á umræddu svæði er líklega mjög mikil, enda er væntalega langt síðan þarna átti sér stað stór eða umtalsverð jarðskjálftavirkni. Hugsanlega 150 til 250 ár, þó er erfitt að segja nákvæmlega til um það án heimilda um eldri atburði á þessu svæði.

Á undanförnum árum hefur verið talsvert um jarðskjálftavirkni á nærliggjandi sniðgengjum, þó ekki á því sniðgengi sem núna er að valda jarðskjálftum (mjög líklega er þetta staðan. Þó svo að erfitt sé að segja nákvæmlega til um þetta nema skoða gögn um jarðskjálftavirkni á þessu svæði síðustu áratugina). Þetta byggir upp spennu á öllu svæðinu með tímanum. Sem einn daginn kemur af stað jaðskjálftahrinu á svæðinu. Sú jarðskjálftahrina sem núna er í gangi á umræddu svæði hefur varað núna í rúmlega viku. Þó með misjafnlega löngum hléum. Eftir því sem tíminn hefur liðið þá hafa jarðskjálftanir orðið stærri og fleiri. Hver ástæðan fyrir því veit ég ekki nákvæmlega, annað en þarna er líklega umtalsverð spenna að losna úr jarðskorpunni. Þó er þetta eitthvað sem þarf að fylgjast vandlega með, og hugsanlega varast vegna lausamuna í húsum fólks sem býr nærri upptakasvæði þessar jarðskjálftahrinu. Það er erfitt að segja til um það hvort að þessi jarðskjálftahrina borðar stærri jarðskjálfta á þessu svæði. Það er þó í mínu áliti ekki hægt að útiloka það. Enda er þetta svæði þekkt fyrir stóra jarðskjálfta eins og áður segir.

Dýpi jarðskjálftana í dag er frá 2 km og niður til rúmlega 20 km, sem er þykkt jarðskorpunnar á þessu svæði. Jarðskorpan þarna er þó þykkari á svæðum, en þetta er að meðaltali sú þykkt jarðskorpunnar sem búast má við. Á einstaka svæðum þarna er jarðskorpan eingöngu í kringum 10 km þykk.


Jarðskjálftahrinan í dag klukkan 16:05. Þarna sést vel hvar jarðskjálftahrinan á sér stað. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina hefur einnig komið mjög vel fram á mínum eigin jarðskjálftamælum. Sérstaklega þá á Hvammstanga og í Heklubyggð. Þar sem að þeir jarðskjálftamælar sem ég hef eru næstir upptökum þessar jarðskjálftahrinu.


Jarðskjálftahrinan eins og hún kemur frá á jarðskjálftamælinum mínum sem er staðsettur á Hvammstanga. Þessa mynd er hægt að nota svo lengi sem höfundar er getið.


Jarðskjálftanir eins og þeir koma fram á jarðskjálftamælinum sem staðsettur er í Heklubyggð. Þessa mynd er hægt að nota svo lengi sem höfundar er getið.


Kort af Tjörnesbrotabeltinu sem sýnir jarðskjálftavirkni á því síðustu ár. Ásamt stærri atburðum sem þarna hafa átt sér stað á undanförnum öldum. Höfundur þessa korts er óþekktur, en kortið af fengið af eldgos.is.

Það er mjög erfitt, jafnvel ómögurlegt að segja til um það hvað gerist næst í þessari jarðskjálftahrinu. Þó ráðlegg ég fólki að passa upp á brothætta hluti. Útaf því að það er ennþá talsverð mikil hætta á stórum jarðskjálftum á þessu svæði í augnablikinu. Það er mín skoðun að þessi jarðskjálftahrina er líklega langt frá því að vera búinn. Jafnvel þó svo að virkni detti niður í styttri og lengri tíma í einu. Eins og hefur verið atburðarrásin hingað til á Tjörnesbrotabeltinu fyrir utan Siglufjörð þessa stundina.

Fréttir af þessari jarðskjálftavirkni

Ný skjálftahrina í Eyjafjarðarál (Rúv.is)

Jarðskjálftahrinan í Brennisteinsfjöllum (Bláfjöllum)

Í dag (30.08.2012) hófst jarðskjálftahrina í Brennisteinsfjöllum. Þessi jarðskjálftahrina hófst með jarðskjálfta upp á ML3.2 (Mw4.2) og síðan fylgdi á þriðja tug minni jarðskjálfta. Enginn af eftirskjálftunum náði stærðinni 2.0. Jarðvísindamenn hafa talað um þennan jarðskjálfta eins og hann sé hápúkntur á virkni sem hefur verið á þessu svæði og aðlyggjandi brotabeltum undanfarna mánuði. Þetta er að mínu mati rangt hjá þeim. Ástæðuna er helst að rekja til þess að nýtt virkniskeið er líklega að hefjast á Reykjanesi, einnig sem að jarðskjálftavirkni á suðurlandsbrotabeltinu er ekki lokið og væntanlega talsvert í að þeirri virkni ljúki á næstu árum. Þó er erfitt að segja til um hvernar slíkt mundi gerast.

Mér sýnist að hreyfingin sem fór af stað í dag hafi verið Norður-Suður. Slíkt væri í samræmi við það brotabelti sem þarna er til staðar og tengist suðurlandsbrotabeltinu. Enda er búin að vera talsverð hreyfing á því undanfarin ár í kjölfarið á stóru jarðskjálftunum sem áttu sér stað árið 2000. Ég hef miklar efasemdir um þá fullyrðingu að umræddur jarðskjálfti sé hápúnktur virkni á þessu svæði. Að mínu mati táknar þessi jarðskjálfta nýja og hugsanlega mikla virkni á þessu svæði. Hvort sem það verður á næstu dögum, vikum eða mánuðum skal ég ekki segja til um. Það er hinsvegar alveg ljóst að virknin þarna er ekki lokið þarna á næstunni. Hvernig virknin mun koma fram á næstunni er erfitt að segja til um. Þetta gæti allt saman verið smá jarðskjálftahrinur eða nokkrir stórir jarðskjálftar. Það er nákvæmlega engin leið til þess að spá til um slíka hegðun á svona jarðskjálftasvæðum.

Það er ekkert sem bendir til þess að þessir jarðskjálftar séu tengdir kvikuhreyfingum í Brennisteinsfjöllum enn sem komið er. Hvað svo sem gerist í framtíðinni á þessu svæði.

Jarðskjálftahrinan í Ingólfsfjalli

Í dag klukkan 12:20 varð jarðskjálfti með stærðina ML3.1 i Ingólfsfjalli. Dýpi þessa jarðskjálfta var 4,3 km samkvæmt yfirförnum niðurstöðum Veðurstofu Íslands. Á umræddu svæði í Ingólfsfjalli hefur verið jarðskjálftahrina sem hefur núna varað í rúmlega 2 til 3 vikur. Flestir jarðskjálftar í þessari jarðskjálftahrinu hafa verið minni en 2.0 að stærð. Það er áframhaldandi jarðskjálftavirkni á þessu svæði í Ingólfsfjalli.


Jarðskjálftahrinan í Ingólfsfjalli. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Áhrifakort af jarðskjálftanum í Ingólfsfjalli. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálfti, og fleiri hafa einnig verið að koma fram á þeim jarðskjálftamælum sem ég er með í gangi á Íslandi. Það er hægt að skoða það sem þessir mælar eru að nema hérna.


Jarðskjálftinn á mælinum sem er á Eyrarbakka.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á mælinum á Heklubyggð.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum á Hvammstanga.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum á Skeiðflöt.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á Eyrarbakka. Þetta er sá jarðskjálftamælir sem er hvað næst upptökum jarðskjálftans.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á Heklubyggð. Þessi mælir er einnig staðsettur á SISZ, eins og jarðskjálftamælirinn á Eyrarbakka.

Það er ómögurlegt að átta sig á því hvað þetta þýðir. Það eru þó mestar líkur á því að þessi jarðskjálftahrina gangi yfir án frekari stærri atburða á þessari svæði. Þó má búast við fleiri jarðskjálftum með stærðina 2.5 til 3.1. Hvenar slíkir atburðir yrðu er ómögurlegt að spá til um.

Bloggfærsla uppfærð klukkan 15:44 UTC.