Óróapúls frá Hamrinum í Vatnajökli

Í kvöld um klukkan 19:00 UTC hófst óróapúls í Hamrinum í Vatnajökli. Þarna er eldstöð og er hún nátengd eldstöðinni Bárðarbunga. Hvað er nákvæmlega í gangi þarna þessa stundina veit ég ekki. Aftur á móti er óróinn að aukast núna þessa stundina. Umtalsvert síðan ég byrjaði að fylgjast með þessum atburðum um klukkan 19:00 UTC. Sem stendur þá virðist þessi órói vera ennþá að aukast. Þarna átti sér stað lítið eldgos í Júlí 2011. Það eldgos olli jökulflóði en sást ekki á yfirborði Vatnajökuls.


Óróapúlsinn þar sem hann er sterkastur á SIL kerfi Veðurstofu Íslands. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróapúlsinn sést einnig á Skrokkalda SIL stöðinni. Þó minna en á stöðinni fyrir ofan. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróapúlsinn er einnig farinn að sjást á Grímsfjalli SIL stöðinni. Þó svo að það sé mjög veikt ennþá. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Mér sýnist á öllu að þetta sé líklega ekki veður sem er þarna á ferðinni. Enda er vindur rólegur á umræddu svæði í kringum Vatnajökul, og þessi órói hagar sér ekki eins og vindhávaði gerir almennt. Þetta er líklega kvikuinnskot sem er þarna á ferðinni. Það er ólíklegt að það muni valda eldgosi á þessu svæði. Það er hinsvegar ekki hægt að útiloka slíkan atburð. Það eina sem er hægt að gera er að bíða og sjá hvað gerist á næstu klukkutímum.

Jarðskjálftahrinan í Eyjafjarðarálum (utan við Siglufjörð)

Jarðskjálftahrinan sem er núna í gangi fyrir utan Siglufjörð heldur áfram af fullum krafti, þó með hléum eins og vill stundum gerast í sovna jarðskjálftavirkni. Stærstu jarðskjálftanir sem hafa átt sér stað síðustu tvo daga hafa náð stærðinni ML4,3, ML4.0, ML4.1. Það er ekki hægt að útiloka stærri jarðskjálftar muni eiga sér stað á umræddu svæði á næstum dögum, vikum og jafnvel mánuðum. Þessi jarðskjálftahrina kemur fram í hrinum, en nýjasta hrinan hófst klukkan rúmlega 07:00 í morgun. Þá með nokkrum jarðskjálftum upp á 3,0 til 4,1 að stærð. Ásamt mun minni jarðskjálftum sem alltaf fylgja svona jarðskjálftahrinum. Þessi jarðskjálftahrina á upptök sín í brotabelti sem er á þessu svæði. Umrætt brotabelti hefur á sögulegum tíma framkallað mjög stóra jarðskjálfta, allt að 7 að stærð (samkvæmt eldgos.is). Umrætt svæði sem núna skelfur hefur ekki haft mikla jarðskjálftavirkni á undanförnum árum og jafnvel áratugum. Þannig að uppsöfnuð spenna á umræddu svæði er líklega mjög mikil, enda er væntalega langt síðan þarna átti sér stað stór eða umtalsverð jarðskjálftavirkni. Hugsanlega 150 til 250 ár, þó er erfitt að segja nákvæmlega til um það án heimilda um eldri atburði á þessu svæði.

Á undanförnum árum hefur verið talsvert um jarðskjálftavirkni á nærliggjandi sniðgengjum, þó ekki á því sniðgengi sem núna er að valda jarðskjálftum (mjög líklega er þetta staðan. Þó svo að erfitt sé að segja nákvæmlega til um þetta nema skoða gögn um jarðskjálftavirkni á þessu svæði síðustu áratugina). Þetta byggir upp spennu á öllu svæðinu með tímanum. Sem einn daginn kemur af stað jaðskjálftahrinu á svæðinu. Sú jarðskjálftahrina sem núna er í gangi á umræddu svæði hefur varað núna í rúmlega viku. Þó með misjafnlega löngum hléum. Eftir því sem tíminn hefur liðið þá hafa jarðskjálftanir orðið stærri og fleiri. Hver ástæðan fyrir því veit ég ekki nákvæmlega, annað en þarna er líklega umtalsverð spenna að losna úr jarðskorpunni. Þó er þetta eitthvað sem þarf að fylgjast vandlega með, og hugsanlega varast vegna lausamuna í húsum fólks sem býr nærri upptakasvæði þessar jarðskjálftahrinu. Það er erfitt að segja til um það hvort að þessi jarðskjálftahrina borðar stærri jarðskjálfta á þessu svæði. Það er þó í mínu áliti ekki hægt að útiloka það. Enda er þetta svæði þekkt fyrir stóra jarðskjálfta eins og áður segir.

Dýpi jarðskjálftana í dag er frá 2 km og niður til rúmlega 20 km, sem er þykkt jarðskorpunnar á þessu svæði. Jarðskorpan þarna er þó þykkari á svæðum, en þetta er að meðaltali sú þykkt jarðskorpunnar sem búast má við. Á einstaka svæðum þarna er jarðskorpan eingöngu í kringum 10 km þykk.


Jarðskjálftahrinan í dag klukkan 16:05. Þarna sést vel hvar jarðskjálftahrinan á sér stað. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina hefur einnig komið mjög vel fram á mínum eigin jarðskjálftamælum. Sérstaklega þá á Hvammstanga og í Heklubyggð. Þar sem að þeir jarðskjálftamælar sem ég hef eru næstir upptökum þessar jarðskjálftahrinu.


Jarðskjálftahrinan eins og hún kemur frá á jarðskjálftamælinum mínum sem er staðsettur á Hvammstanga. Þessa mynd er hægt að nota svo lengi sem höfundar er getið.


Jarðskjálftanir eins og þeir koma fram á jarðskjálftamælinum sem staðsettur er í Heklubyggð. Þessa mynd er hægt að nota svo lengi sem höfundar er getið.


Kort af Tjörnesbrotabeltinu sem sýnir jarðskjálftavirkni á því síðustu ár. Ásamt stærri atburðum sem þarna hafa átt sér stað á undanförnum öldum. Höfundur þessa korts er óþekktur, en kortið af fengið af eldgos.is.

Það er mjög erfitt, jafnvel ómögurlegt að segja til um það hvað gerist næst í þessari jarðskjálftahrinu. Þó ráðlegg ég fólki að passa upp á brothætta hluti. Útaf því að það er ennþá talsverð mikil hætta á stórum jarðskjálftum á þessu svæði í augnablikinu. Það er mín skoðun að þessi jarðskjálftahrina er líklega langt frá því að vera búinn. Jafnvel þó svo að virkni detti niður í styttri og lengri tíma í einu. Eins og hefur verið atburðarrásin hingað til á Tjörnesbrotabeltinu fyrir utan Siglufjörð þessa stundina.

Fréttir af þessari jarðskjálftavirkni

Ný skjálftahrina í Eyjafjarðarál (Rúv.is)

Jarðskjálftahrinan í Brennisteinsfjöllum (Bláfjöllum)

Í dag (30.08.2012) hófst jarðskjálftahrina í Brennisteinsfjöllum. Þessi jarðskjálftahrina hófst með jarðskjálfta upp á ML3.2 (Mw4.2) og síðan fylgdi á þriðja tug minni jarðskjálfta. Enginn af eftirskjálftunum náði stærðinni 2.0. Jarðvísindamenn hafa talað um þennan jarðskjálfta eins og hann sé hápúkntur á virkni sem hefur verið á þessu svæði og aðlyggjandi brotabeltum undanfarna mánuði. Þetta er að mínu mati rangt hjá þeim. Ástæðuna er helst að rekja til þess að nýtt virkniskeið er líklega að hefjast á Reykjanesi, einnig sem að jarðskjálftavirkni á suðurlandsbrotabeltinu er ekki lokið og væntanlega talsvert í að þeirri virkni ljúki á næstu árum. Þó er erfitt að segja til um hvernar slíkt mundi gerast.

Mér sýnist að hreyfingin sem fór af stað í dag hafi verið Norður-Suður. Slíkt væri í samræmi við það brotabelti sem þarna er til staðar og tengist suðurlandsbrotabeltinu. Enda er búin að vera talsverð hreyfing á því undanfarin ár í kjölfarið á stóru jarðskjálftunum sem áttu sér stað árið 2000. Ég hef miklar efasemdir um þá fullyrðingu að umræddur jarðskjálfti sé hápúnktur virkni á þessu svæði. Að mínu mati táknar þessi jarðskjálfta nýja og hugsanlega mikla virkni á þessu svæði. Hvort sem það verður á næstu dögum, vikum eða mánuðum skal ég ekki segja til um. Það er hinsvegar alveg ljóst að virknin þarna er ekki lokið þarna á næstunni. Hvernig virknin mun koma fram á næstunni er erfitt að segja til um. Þetta gæti allt saman verið smá jarðskjálftahrinur eða nokkrir stórir jarðskjálftar. Það er nákvæmlega engin leið til þess að spá til um slíka hegðun á svona jarðskjálftasvæðum.

Það er ekkert sem bendir til þess að þessir jarðskjálftar séu tengdir kvikuhreyfingum í Brennisteinsfjöllum enn sem komið er. Hvað svo sem gerist í framtíðinni á þessu svæði.

Jarðskjálftahrinan í Ingólfsfjalli

Í dag klukkan 12:20 varð jarðskjálfti með stærðina ML3.1 i Ingólfsfjalli. Dýpi þessa jarðskjálfta var 4,3 km samkvæmt yfirförnum niðurstöðum Veðurstofu Íslands. Á umræddu svæði í Ingólfsfjalli hefur verið jarðskjálftahrina sem hefur núna varað í rúmlega 2 til 3 vikur. Flestir jarðskjálftar í þessari jarðskjálftahrinu hafa verið minni en 2.0 að stærð. Það er áframhaldandi jarðskjálftavirkni á þessu svæði í Ingólfsfjalli.


Jarðskjálftahrinan í Ingólfsfjalli. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Áhrifakort af jarðskjálftanum í Ingólfsfjalli. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálfti, og fleiri hafa einnig verið að koma fram á þeim jarðskjálftamælum sem ég er með í gangi á Íslandi. Það er hægt að skoða það sem þessir mælar eru að nema hérna.


Jarðskjálftinn á mælinum sem er á Eyrarbakka.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á mælinum á Heklubyggð.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum á Hvammstanga.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum á Skeiðflöt.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á Eyrarbakka. Þetta er sá jarðskjálftamælir sem er hvað næst upptökum jarðskjálftans.


Jarðskjálftinn eins og hann kom fram á Heklubyggð. Þessi mælir er einnig staðsettur á SISZ, eins og jarðskjálftamælirinn á Eyrarbakka.

Það er ómögurlegt að átta sig á því hvað þetta þýðir. Það eru þó mestar líkur á því að þessi jarðskjálftahrina gangi yfir án frekari stærri atburða á þessari svæði. Þó má búast við fleiri jarðskjálftum með stærðina 2.5 til 3.1. Hvenar slíkir atburðir yrðu er ómögurlegt að spá til um.

Bloggfærsla uppfærð klukkan 15:44 UTC.

Jarðskjálftanir við Súmötru núna í morgun

Núna í morgun hefur hrina stórra jarðskjálfta átt sér stað fyrir utan ströng Súmötru. Stærsti jarðskjálftinn hingað til er jarðskjálfti sem átti sér stað klukkan 08:36 UTC. Stærð þessa jarðskjálfta var Mw8.6. Síðan kom eftirskjálfti upp á Mb6.3 klukkan 09:27 UTC í morgun. Núna klukkan 10:43 UTC kom síðan jarðskjálfti upp á Mw8.1 að minnsta kosti. Stóru jarðskjálftanir geta valdið talsverði hættu á flóðbylgju á þessu svæði. Það hefur verið gefin út flóðbylgjuviðvörun á þessu svæði núna í morgun.

Óróapúls í Kötlu

Um klukkan 15:00 UTC þá hófst óróapúls í Kötlu. Þessi óróapúls er sá sterkasti síðan í Júlí sýnist mér. Hvort að þetta er upphafið af eldgosi er of snemmt að segja til um á þessari stundu. Ég veit ekki hverjar líkunar á flóði úr Kötlu eru, en mundi telja þær nokkuð miklar miðað við það sem er í gangi núna.

Þessi órói hófst eftir að síðustu jarðskjálftahrinu lauk í Kötlu um klukkan 14:00 UTC í dag.

Ég mun koma með frekari upplýsingar um leið og veit eitthvað meira um hvað er gerast í Kötlu.

Jarðskjálftahrina í Kötlu

Núna í morgun hófst á ný jarðskjálftahrina í eldstöðinni Kötlu. Þessi jarðskjálftahrina er sú kröftugasta síðan í Júlí sýnist mér. Flestir jarðskjálftarnir eru litlir, en í nótt kom jarðskjálfti upp á allavegna ML2,6 sýnist mér. Ég veit ekki dýpið á þeim jarðskjálfta þessa stundina.

Mér þykir víst að þetta bendi til þess að það sé farið að styttast í að eldgos verði í Kötlu. Þó svo að ómögulegt sé að segja til um það á þessari stundu hvenær það gæti gerst. Jarðskjálftahrinan í Kötlu er ennþá í gangi, en dettur reglulega niður þrátt fyrir það.

Vaxandi órói í Kötlu

Það virðist vera sem svo að það sé vaxandi órói í eldstöðinni Kötlu. Hinsvegar rís og fellur þessi órói á víxl, og þessa stundina er óróinn fallandi. Þetta virðist vera svipaður órói og átti sér stað í Júlí þegar brúin yfir Múlakvísl fór í flóði. Þessa stundina hinsvegar er þessi órói ennþá minni en þá, en það er vonlaust að segja til um það hversu lengi það muni.

Þessi órói virðist vera í beinu samhengi við jarðskjálftahrinu sem átti sér stað í Kötlu fyrr í gær. Það er sama staða og kom upp í Júlí fyrir óróann og flóðið sem kom niður Markarfljót þá.

Á þessari stundu er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé að hefjast í Kötlu. Það gæti hinsvegar breyst mjög snögglega og án nokkurs fyrirvara. Hversu lengi núverandi ástand varir er ómögulegt að segja til um á þessari stundu. Það er hinsvegar ljóst að Katla er farin að hita undir fyrir eldgos, og núna virðist eldstöðin meina það af fullri alvöru.

Snögg breyting á óróa í kringum Vatnajökull

Þegar þetta er skrifað þá hefur orðið snögg breyting á óróa á SIL mælum Veðurstofunar í kringum Vatnajökul. Ég er ekki viss um á þessari stundu hvað veldur þessari breytingu. Það er hugsanlegt að eldgos sé að hefjast. Það á þó eftir að koma í ljós. Ef að það er að hefjast eldgos, þá er möguleiki á því að það sé í Hamrinum, sem er eldstöð.

Ég mun koma með frekari upplýsingar þegar ég veit meira um hvað er í gangi í Vatnajökli.

Jarðskjálftahrina í Kötlu

Í dag klukkan 17:10 UTC hófst jarðskjálftahrina í eldstöðinni Kötlu, hlé kom í þessa jarðskjálftahrinu um klukkan 17:43 UTC. Stærstu jarðskjálftarnir í þessari hrinu virðast hafa verið í kringum ML3.0 að stærð. Það liggur þó ekki endanlega fyrir á þessari stundu. Sem stendur er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé að hefjast í Kötlu, þar sem órói hefur ekki aukist á jarðskjálftamælum í kringum Kötlu á þessari stundu. Það gæti þó auðveldlega breyst á mikils fyrirvara ef þessi jarðskjálftahrina er undanfari í Kötlu. Ég mældi ég einn jarðskjálftann á mælinum mínum sem er nærri Heklu, og sá þar að hann hafði merki þess að kvika hafði búið jarðskjálftann til. Frekar en hefðbundið brot í jarðskorpunni.

Jarðskjálftahrinan er staðsett í miðju Kötlu öskjunnar. Staðsetning þessar jarðskjálftahrinu bendir til þess að þarna sé á ferðinni kvikuinnskot í Kötlu. Hvort að það er nægjanlegt til að hefja eldgos í Kötlu er ósvöruð spurning á þessum tíma. Það er þó nauðsynlegt að fylgjast með þessari þróun. Þar sem aðstæður geta breyst mjög hratt í Kötlu og án mikils fyrirvara.

Ég mun fylgjast með þróun mála og koma með frekari upplýsingar ef eitthvað fleira gerist.